گلند کابل ، گلندهای کابل چیست؟ گلندهای کابل، وسیله‌ای اساسی برای اتصال امن انتهای کابل به دستگاه‌ها، تابلوها یا جعبه‌های توزیع برق و حتی محفظه‌های روشنایی برق می‌باشند. این اجزا به طور موثری از ورود عوامل مختلف نظیر گرد و غبار، آب، روغن، مواد شیمیایی و حشرات به داخل دستگاه‌ها، تابلوها یا محفظه‌ها جلوگیری می‌نمایند.
عملکرد گلندهای کابل
عملکرد گلندهای کابل به گونه‌ای طراحی شده است که از ورود عوامل مذکور به داخل دستگاه یا تابلو در محل ورود کابل به کمک آب‌بندی جلوگیری می‌کند. همچنین، پس از ورود کابل به گلند و رد شدن از “واشر محافظ کابل”، علاوه بر آب‌بندی دستگاه یا تابلو در محل ورود کابل، از آسیب به کابل توسط بدنه فلزی و غالباً تیز دستگاه، تابلو یا محفظه ای که سوراخ جهت عبور کابل در آن ایجاد شده است جلوگیری می‌نماید.
عدم استفاده از گلند، به ویژه در محیط‌های با ارتعاشات بالا، می‌تواند باعث آسیب دیدگی و حتی پارگی کابل در محل تلاقی کابل با دستگاه، تابلو یا محفظه شود. به عبارت دیگر، گلندهای کابل مهمترین وسیله برای حفاظت و حفظ کابل‌ها در شرایط مختلف محیطی و کاربردی می‌باشند.
گلند کابل چیست؟
گلند کابل یک قطعه مهم در صنعت برق و الکترونیک است که برای اتصال کابل‌ها به جعبه‌های تقسیم یا تابلوهای برق به کار می‌رود. این قطعه معمولا به نام‌های مختلفی نظیر کانکتور کابل یا بست کابل نیز شناخته می‌شود. گلندها در انواع مختلفی نظیر گلند کابل فلزی، گلند کابل پلاستیکی و گلند کابل پلیمری تولید می‌شوند و انتخاب نوع گلند بسته به نیاز و محیط کاربری انجام می‌شود. این قطعات علاوه بر وظیفه اتصال کابل به تابلو یا جعبه تقسیم، عملکردهای دیگری مانند محافظت از کابل در برابر گرد و غبار، آب، مواد شیمیایی و حشرات را نیز انجام می‌دهند. گلندها تنوع چشمگیری در اندازه و مصالح دارند تا به تمامی نیازهای مختلف در این زمینه پاسخ دهند
انواع گلند کابل :
گلند کابل، که به نام‌های کانکتور یا بست کابل نیز شناخته می‌شود، برای اتصال کابل به جعبه تقسیم یا تابلوهای برق استفاده می‌شود. این گلندها در سه نوع اصلی تولید می‌شوند:
- گلند کابل فلزی: این نوع گلند از مواد فلزی ساخته می‌شود و عمدتاً برای کاربردهایی که به مقاومت فیزیکی و محیط‌های خشن و صنعتی نیاز دارند، مناسب است. گلندهای فلزی معمولاً مقاومت بیشتری نسبت به فشار، ضربه، و شرایط محیطی دارند.
- گلند کابل پلاستیکی: این نوع گلند از مواد پلاستیکی مثل PVC ساخته می‌شود. آنها به دلیل سبکی و قیمت مناسب، برای کاربردهایی که نیازی به مقاومت فیزیکی بسیار بالا ندارند، مناسب هستند. همچنین، گلندهای پلاستیکی معمولاً عایق برقی بیشتری نسبت به گلندهای فلزی دارند.
- گلند کابل پلیمری: گلندهای پلیمری از مواد پلیمری خاصی ساخته می‌شوند که به طور خاص برای مقاومت در برابر شرایط محیطی سخت تولید می‌شوند. این نوع گلندها معمولاً در مواردی که مقاومت به تماس با مواد شیمیایی، آب، و شرایط زیست محیطی مهم است، مورد استفاده قرار می‌گیرند.
انتخاب نوع مناسب گلند بسته به نیازها و محیط کاربری مورد نظر از اهمیت بسیاری برخوردار است. همچنین، تاکید بر مصالح با کیفیت و استانداردهای صنعتی مناسب در تولید گلندها به منظور اطمینان از عملکرد و ایمنی بهتر اتصال کابل‌ها ضروری است
مشخصات فنی گلند کابل :
مشخصات فنی گلند کابل ممکن است بسته به نوع و کاربرد آن متغیر باشد. اما برخی از مشخصات عمومی گلند کابل عبارتند از:
- اندازه و قطر مجاز کابل: گلند باید اندازه مناسبی برای قطر کابل داشته باشد تا کابل به درستی و بدون خلل وارد گلند شود.
- مواد ساخت: مشخصات مواد ساخت گلند، بسته به نوع گلند (فلزی، پلاستیکی، پلیمری)، بسیار مهم است. مواد باید مقاومت کافی در برابر شرایط محیطی و تماس با مواد شیمیایی داشته باشند.
- درجه حفاظت: این مشخصه با نمادهای IP (International Protection) نمایش داده می‌شود. مثلا، IP68 به معنی مقاومت به گرد و غبار و آب در مقادیر زیاد است.
- نوع اتصال: گلندها می‌توانند دارای اتصالات مختلفی باشند. برخی از آنها با پیچ و مهره اتصال می‌یابند و برخی دیگر دارای قفل‌های خاصی هستند.
- دمای کاری: مشخصه دمای کاری نشان‌دهنده محدوده دمایی است که گلند در آن می‌تواند به درستی کار کند.
- سایر ویژگی‌ها: ممکن است ویژگی‌های دیگری مانند عایق برقی، مقاومت به شوک و ارتعاش، و اهمیت استاتیک برای گلند مهم باشند. این ویژگی‌ها بسته به نیازهای مخصوص هر کاربری متغیر می‌شوند.
به طور کلی، انتخاب گلند کابل باید با توجه به محیط و شرایط کاری مورد نظر صورت بگیرد و مشخصات فنی گلند باید با این شرایط همخوانی داشته باشد
تجهیزات گلند کابل :
گلندهای کابل، تجهیزات مهمی در مدیریت و اتصال کابل‌ها هستند. این گلندها بر اساس جنس و مواد ساخته شوند، به دو دسته گلند کابل پلاستیکی و گلند کابل فلزی تقسیم می‌شوند. همچنین، از نظر درجه حفاظت می‌توان آنها را به دسته‌های مختلفی تقسیم کرد. در زیر به برخی از این دسته‌ها اشاره شده است:
1. گلند کابل پلاستیکی:
- IP67: دارای قابلیت مقاومت در برابر غرق شدن در آب به مدت محدود بدون نفوذ رطوبت است.
- IP66: مناسب جلوگیری از ورود هر نوع گرد و غبار و رطوبت (ضد آب) می‌باشد و برای نصب در محیط‌های خارجی مناسب است.
- IP60: دارای قابلیت جلوگیری از نفوذ آب (تا حد پاشیده شدن) و گرد و غبار است، اما نسبت به IP66 دارای حفاظت کمتری می‌باشد.
- IP54: مناسب مراقبت در برابر گرد و غبار به میزان معمولی و مناسب برای استفاده در فضاهای خارجی نیست.
2. گلند کابل فلزی:
- گلندهای کابل فلزی معمولاً دارای قابلیت حفاظت بالاتری در برابر آب، گرد و غبار هستند. این دسته از گلندها برای محیط‌هایی با شرایط سخت و محیط‌های صنعتی مناسب هستند
گلند کابل از نظر نوع جنس استاندارد :
بل پلاستیکی دارای دو استاندارد متفاوت هستند که در ادامه به بررسی آنها می‌پردازیم.
1. گلند کابل پلاستیکی با استاندارد PPG:
- این نوع گلند کابل پلاستیکی با استاندارد PPG برای انواع کابل‌ها با قطرهای مختلف در 11 سایز متفاوت تولید می‌شود.
- تمام اجزا این گلند کابل پلاستیکی از جنس پلی آمید 6 ساخته شده‌اند، که غیر قابل اشتعال هستند. همچنین، جنس واشر آن از نئوپرن خود خاموش شونده است.
- این گلند توانایی کار در دماهای متنوع را دارد؛ از -40 درجه سانتیگراد تا +100 درجه سانتیگراد. همچنین، می‌تواند دماهای بالاتر تا +120 درجه سانتیگراد را در لحظه بدون ذوب شدن تحمل نماید.
- نام این گلندها با پیشوند PG شروع می‌شود و سایز آن پس از PG ذکر می‌شود؛ برای مثال، PG9.
2. گلند کابل پلاستیکی با استاندارد رزوه PG:
- این نوع گلند کابل پلاستیکی از استاندارد رزوه PG (Panzer Gewinde) آلمان الهام گرفته است.
- برای انواع کابل‌ها با قطرهای مختلف، گلندهای پلاستیکی با استاندارد رزوه PG تولید می‌شوند و معمولاً در اندازه‌های مختلفی در دسترس هستند.
- اجزای این گلندها از جنس پلی آمید 6 ساخته شده‌اند که غیر قابل اشتعال هستند. واشر آن از نئوپرن خود خاموش شونده ساخته شده است.
- گلندهای پلاستیکی با استاندارد رزوه PG توانایی عملکرد در دماهای متنوع را دارند، از -40 درجه سانتیگراد تا +100 درجه سانتیگراد. حتی می‌توانند دماهای بالاتر تا +120 درجه سانتیگراد را در لحظه بدون ذوب شدن تحمل کنند.
- نام این گلندها با پیشوند PG شروع می‌شود و سایز آن بعد از PG ذکر می‌شود؛ به عنوان مثال، PG9.
اجزای گلند کابل پلاستیکی با استاندارد رزوه PPG عبارتند از:
- مهره تثبیت کننده: این مهره جهت تثبیت و فشردن کابل به داخل گلند به کار می‌رود و کابل را در محل نصب به طور محکم نگه می‌دارد.
- بدنه و چنگال: بدنه گلند به عنوان قسمت اصلی آن عمل می‌کند و برای ایجاد اتصال محکم به محل نصب، معمولاً دارای چنگال‌های خاردار است که به محفظه یا تابلو برق متصل می‌شوند.
- درپوش: درپوش گلند به کابل متصل می‌شود و برای محافظت از اتصالات کابل در محل نصب ضروری است. این درپوش معمولاً بر روی کابل قرار می‌گیرد و از ورود گرد و غبار، رطوبت و عوامل محیطی جلوگیری می‌کند.
- واشر محافظ کابل: واشر محافظ کابل یک قسمت مهم در گلند است و برای محافظت از کابل در نقطه تماس آن با گلند و محل نصب کاربرد دارد.
- واشر آب‌بندی: واشر آب‌بندی علاوه بر محافظت کابل از رطوبت، از ورود آب و مایعات به داخل محفظه یا تابلو برق جلوگیری می‌کند. این واشر معمولاً از جنس مهندسی ضد آب و مقاوم ساخته می‌شود.
این اجزا با هم ترکیب شده و به کابل کمک می‌کنند تا به طور مطمئن و محکم به محل نصب متصل شود و از ورود عوامل خارجی به داخل محفظه جلوگیری نماید
اجزای گلند کابل پلاستیکی با استاندارد متریک عبارتند از:
- مهره تثبیت کننده: این مهره برای تثبیت و فشردن کابل به داخل گلند به کار می‌رود. این مهره کمک می‌کند تا کابل به طور محکم و ایمن درون گلند قرار گیرد.
- واشر آب‌بندی: واشر آب‌بندی برای محافظت از کابل در نقطه تماس با گلند و محل نصب اهمیت دارد. این واشر علاوه بر محافظت از کابل در برابر رطوبت، از ورود آب و مواد خارجی به داخل محفظه نیز جلوگیری می‌کند.
- بدنه و چنگال: بدنه گلند به عنوان بخش اصلی گلند عمل می‌کند و به محفظه یا تابلو برق متصل می‌شود. چنگال‌های خاردار این بدنه به تثبیت گلند در محل نصب کمک می‌کنند.
- درپوش به همراه محافظ کابل: درپوش گلند به کابل متصل می‌شود و برای محافظت از اتصالات کابل در محل نصب ضروری است. این درپوش علاوه بر محافظت از رطوبت و گرد و غبار، از ورود عوامل خارجی به داخل محفظه نیز جلوگیری می‌کند.
این اجزا با ترکیب و اتصال به یکدیگر کمک می‌کنند که کابل به طور ایمن و مطمئن به محل نصب متصل شود و از ورود عوامل خارجی به داخل محفظه جلوگیری نماید.
